İstanbul Fintech Week 2025 : Etkinlik Analizi

Bazen bir etkinliğe katılırsın ve çıkan sonucu birkaç başlıkla özetlemek mümkün olur. Bu öyle bir etkinlik değildi. Çünkü sunumların çoğu sadece ne yaptıklarını değil, nasıl düşündüklerini anlatıyordu. Hangi kurum neyi öne çıkardıysa, aslında neyi sorun ettiğini de göstermiş oldu. Bazen söylediklerinden çok, neyi söylemediklerini duydum diyebilirim.

Yapay Zeka Podcast:

Finansal Varlıkların Dijital Dönüşümü:

Finansal varlıkların dijital dönüşümü, tokenizasyon, kripto varlıklar ve kuantum hesaplama ekseninde hız kazanıyor. Tokenizasyon, gayrimenkul ve emtia gibi likit olmayan gerçek dünya varlıklarını dijital tokenlara dönüştürerek verimlilik sağlıyor, teminat mobilitesini artırıyor ve küresel teminat havuzunu genişletiyor. Bu sayede maliyetler ve riskler azalırken , güvenilir veri akışı (oracle teknolojisi ve Proof of Reserve gibi çözümlerle) ve regülasyon uyumu (örneğin Türkiye’nin 2024’teki düzenlemeleri) bu dönüşümün anahtarı konumunda. Kripto varlıklar, geleneksel finansla geri dönülemez bir bağlantı kurarken (ABD SEC’in ETF onayları ), stabilcoinler gibi tokenize edilmiş nakit biçimleri ödeme sistemlerinin geleceğini şekillendiriyor. Ancak DeFi’deki likidite parçalanması gibi zorluklar da mevcut. Gelecekte, kuantum hesaplama, finansal modellemeden dolandırıcılık tespitine kadar birçok alanda büyük potansiyel sunarken , mevcut kriptografik algoritmaları tehdit etmesi nedeniyle “kuantuma dayanıklı kriptografi” ve siber güvenlik altyapılarının yeniden tasarlanmasını zorunlu kılıyor.

Merkez Bankası Sunumundan Notlar:

MB’nin tokenizasyonu sadece bir teknolojik inovasyon değil, aynı zamanda bir sistemik kırılım olarak değerlendirdiğini açıkça ortaya koyuyor. Gri alanın hala çok büyük olduğunu, aşırı merkeziyetçilik nedeniyle fintech dünyası ile fikir çatışmasına girilebilecek noktalar olduğunu gözlemledim. Aşağıdaki tabloda anahtarları vermeye çalıştım.

Mesajlar ise şöyle:

• Hazırlıklı Olunmalı: Kuantum bilgisayarlar hala tam olarak hazır olmasa da, “kuantuma dayanıklı kriptografi” bugünden planlanmalı.
• Geçiş Süreci Kapsamlıdır: Bu sadece bir yazılım güncellemesi değil; sertifikasyon, veri saklama politikaları ve kimlik yönetimi gibi alanları da etkileyen yapısal bir dönüşümdür.

Global Partnerships Lead @ Chainlink Labs: Kylie Poole

Kylie Poole’nin paneldeki değerlendirmeleri, finansal teknolojilerin kalbindeki güvenilir veri akışı konusuna ışık tuttu. Oracle teknolojisinin blockchain ekosisteminde güvenilir veri aktarımının temel taşı olduğu belirtilirken, “veri şeffaflığı ve doğruluğunun, regülasyon uyumu için olmazsa olmaz” olduğu vurgulandı. Ayrıca, API entegrasyonları sayesinde gerçek zamanlı verinin, akıllı kontratlarla güvenle kullanılabileceği ifade edilerek, finansal sistemlerin dijital dönüşümünde Chainlink’in kritik rolü netleştirildi. Bu değerlendirmeler, finansın geleceğinde sadece modeller kurmanın değil, aynı zamanda bu modelleri besleyecek güvenilir ve entegre veri altyapılarının hayati önemini bir kez daha kanıtladı.

Executive Director, Applied AI/ML @ JPMorgan : Theodosia Togia

Theodosia Togia’nın sunumu, YZ prototipleri oluşturmanın hızına rağmen, bu prototipleri kurumsal çözümlere dönüştürmenin zorluklarına odaklandı. Sia, YZ endüstrisinin evrimini “Crossing the Chasm” eğrisine benzeterek, gerçek değer elde etmek için aşılması gereken “boşluğa” dikkat çekti. Sunum, işi anlamaktan çapraz fonksiyonlu ekiplere, veri hazırlığından modellemeye kadar gerçek dünya YZ çözümleri inşa etme adımlarını detaylandırdı. Sia, LLM’lerin her şeyde en iyi olmadığını ve alan uzmanlarının vazgeçilmezliğini vurguladı. Kurumsal düzeyde YZ sistemleri inşa etmek için organizasyonel öğrenmenin ve sürekli iyileştirmenin kritik olduğu mesajı verildi.

Managing Director, Middle East & Africa @ RIPPLE : Reece Merrick

Reece Merrick, finansal hizmetlerdeki değişimin hızı ve kurumların adaptasyonu üzerine konuştu. Merrick, bankaların bu yeni dünyaya girerken düzenleyici onayı aradığını ve Türkiye’nin bu konuda “ileri bir çerçeve” sunduğunu belirtti. Kurumsal altyapı sağlayıcılarıyla ortaklıkların önemini vurguladı. Pazarın BlackRock gibi büyük oyuncuların girişiyle olgunlaştığını ve tüketici talebinin arttığını ifade eden Merrick, bankalar için kriptoya girişin genellikle saklama (custody) hizmetleri üzerinden gerçekleştiğini söyledi. Küçük finans kurumlarına ise kendi altyapılarını kurmak yerine, mevcut altyapı sağlayıcılarıyla ortaklık kurarak “küçük ama hızlı ve akıllıca başlamalarını” tavsiye etti. Ayrıca Ripple’ın İTÜ ile işbirliği yaparak Türkiye’deki geliştiricileri desteklediğini de ekledi.

Group CEO @ GFTN : Sopnendu Mohanty

Sopnendu Mohanty, Singapur’un son on yılda nasıl dördüncü büyük fintech merkezi haline geldiğini anlatırken , finansal kapsayıcılıkta hala “son mil” zorlukları olduğunu belirtti. Güven inşası için dijital kimlik ve ödeme sistemleri gibi katmanlı kamu altyapılarının önemini vurgulayan Mohanty , artan uygulama karmaşıklığına rağmen gömülü finansın (embedded finance) karmaşıklığı azaltmada kilit rol oynadığını kaydetti. Gelecek on yılda finansı şekillendirecek üç ana teknolojik değişimi işaret etti: Yapay Zeka (YZ) ile kullanıcı deneyiminin kökten değişeceğini , tokenizasyon ile finansal ürünlerin yaygınlaşacağını ve geleceğin parasının CBDC’ler ve stabilcoinler olacağını , ve kuantum hesaplamanın mevcut siber güvenlik altyapılarını tehdit ettiğini vurguladı. Mohanty, bu değişikliklerin finansal ürünleri ve altyapıyı dönüştürerek finansal hizmetlerin yeni nesil geleceğini getireceğini ifade etti.

Akıllı Sistemlere Geçiş Nereye Varacak?

Finansın yeni mimarisi, geleneksel bankacılıktan akıllı sistemlerle beslenen, müşterinin hayatına entegre bir ekosisteme doğru dönüşüyor. Rekabetin en iyi dijital deneyimlerle yaşandığı bu dönemde, proaktif bankacılık ve ihtiyaçların önceden öngörülmesi merkeze yerleşiyor. “Gömülü finans” (embedded finance) ile bankacılık hizmetleri “görünmez” hale gelirken, bu modelin potansiyeli başarı hikayeleriyle kanıtlanıyor. Ödeme sistemlerinde “sürtünmesiz” ve hatta “görünmez ödemeler” geleceğin standardı olarak öngörülüyor, bu süreçte yapay zeka hızlandırıcı rol oynuyor. Yapay zeka (YZ), finansın sinir sistemine dönüşerek operasyonel otomasyon ve karar optimizasyonunda kritik rol oynuyor. YZ prototiplerini kurumsal çözümlere dönüştürmek zorlu bir süreç olup, alan uzmanları ve doğru veri altyapısı gerekmektedir. Tokenizasyon, gerçek dünya varlıklarını likit hale getirerek yeni teminat ve yatırım modelleri sunarken, güvenilir veri akışı bu dönüşümün temelini oluşturuyor. Bu değişimler, finansın geleceğinin teknoloji odaklı, veri güdümlü, proaktif ve ekosistem tabanlı bir mimariye doğru ilerlediğini gösteriyor.

Regülasyon: İnovasyon ve Güven Dengesi

İstanbul Fintech Week’te öne çıkan temel temalardan biri, finansal inovasyonun regülasyonla bir denge içinde nasıl yönetileceğiydi. Türkiye, bu alanda “bekle ve gör” yaklaşımından “çerçevele ve koru” politikasına hızlı bir geçiş yaparak, inovasyonu destekleyen bir düzenleyici ortam sunuyor. Konuşmacılar, regülasyonun inovasyonu boğmadığını, aksine güven ve istikrar sağlayarak “inovasyonun iskele görevi” gördüğünü vurguladı. Türkiye’nin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), “aynı risk, aynı regülasyon” ilkesiyle hareket ederek kripto varlıkları geleneksel finansın temel ilkeleriyle entegre etmeye çalışıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ise proaktif ve hızlı düzenleme kabiliyetiyle (örneğin, uzaktan müşteri edinimi ve dijital bankacılık lisanslaması ) sektörde yeniliği teşvik ederken, bilgi sistemleri denetimleri ve siber güvenlik standartlarıyla güvenliği sağlıyor. Bu dengeli yaklaşım, hem yerel fintech ekosisteminin büyümesini hızlandırıyor hem de uluslararası yatırımcılar için Türkiye’yi cazip bir pazar haline getiriyor. Sonuç olarak, regülasyonun artık sadece kısıtlayıcı bir faktör değil, aynı zamanda finansal sistemin geleceğinde inovasyonu ve güveni birlikte inşa eden bir “kolaylaştırıcı” olduğu mesajı verildi. Kaynaklar

Servis Bankacılığı, Görünmez Bankacılık, Platform Bankacılığı, AI First/API First Yaklaşımları, BNPL

Finansal mimarideki dönüşümün temel taşları olarak servis bankacılığı, görünmez bankacılık, platform bankacılığı ve “AI First” ile “API First” yaklaşımları yoğun bir şekilde tartışıldı. Servis bankacılığı, bankaların altyapılarını fintech’lere açarak yeni iş modellerini mümkün kılıyor ve BDDK düzenlemeleriyle destekleniyor. Görünmez bankacılık, finansal hizmetlerin kullanıcının fark etmeden deneyimine kusursuzca entegrasyonunu ifade ederken, platform bankacılığı ise bankaların sadece finansal değil, finans dışı ihtiyaçlara yönelik kapsamlı ekosistemler kurmasını hedefliyor. Tüm bu dönüşümün arkasında ise, sistemlerin ana arayüzlerinin API’lar olması (“API First”) ve yapay zekanın tüm süreçlerde önceliklendirilmesi (“AI First”) stratejileri hayati bir önem taşıyor. Özellikle Hepsipay’in NPS verileriyle ortaya koyduğu gibi, müşterinin sesini sistematik dinleyerek ve niyetini anlayarak, bu yaklaşımlar daha etkin ve müşteri odaklı hizmetlerin temelini oluşturuyor.

Bu kısım önemliydi biraz daha detaylandırıyorum:

Gömülü Finans ve Ekosistemler: Bankacılık Görünmez Olduğunda Ne Olur?

İstanbul Fintech Week’te büyük önemle vurgulanan “gömülü finans” (embedded finance), finansal hizmetlerin müşterinin başka bir işlemi sırasında, banka arayüzü olmadan, adeta “görünmez” bir şekilde sunulmasını ifade ediyor. Bu modelin küresel ölçekte 6 trilyon dolarlık işlem hacmine ulaşma potansiyeli, bankalar için çok ciddi bir büyüme alanı olarak öne çıktı. Fibabanka’nın Getir Finans ile kurduğu ortaklık, bu alandaki çarpıcı bir başarı hikayesi olarak sunuldu; bankacılık hizmetlerinin müşterinin günlük alışkanlıklarına entegre edilmesiyle geleneksel bankacılık dışından dahi önemli hacimlere ve müşteri sayısına ulaşılabiliyor. Bu, bankacılığın artık sadece bir şubede veya uygulamada değil, her yerde var olacağı yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendirildi.

Ödemelerde Sürtünmesiz Gelecek: Cüzdanlar Cebimizden Çıkınca…

Etkinlikte, ödeme sistemlerinin geleceğinin “sürtünmesiz” ve hatta “görünmez” işlemler üzerine kurulduğu ısrarla belirtildi. Türkiye’nin halihazırda temassız ödemelerde ulaştığı yüksek penetrasyon oranı, bu dönüşüm için güçlü bir zemin sağlıyor. Gelecekte, alışveriş yaparken ödeme adımının kullanıcı tarafından hiç görülmeden gerçekleştiği senaryoların standart olacağı vurgulandı. Yapay zeka, bu sürtünmesizliği hızlandıran ana faktör olarak konumlanırken, Merkez Bankası Dijital Paraları (CBDC’ler) ise vergi kontrolü ve hedeflenebilir para arzı gibi özelliklerle bu yeni ödeme altyapısının temelini oluşturma potansiyeline sahip. Bu dönüşüm, nakitsiz topluma geçişi kaçınılmaz hale getiriyor.

Şimdi Al, Sonra Öde (BNPL) ve Tüketici Finansmanının Yeni Denklemi

Şimdi Al, Sonra Öde (BNPL) modeli, tüketici finansmanında hızla yükselen ve giderek daha çok önemsenen bir alternatif olarak sunuldu. Fibabanka’nın bu alandaki çarpıcı başarısı, Hepsiburada gibi platformlarda kart dışı finansmanla brüt satışların %7-8’ini karşılayabilmesiyle örneklendi. Bu modelin kolay kullanım deneyimi ve bankacılık sistemi dışındaki segmentlere erişim sağlaması kritik bulundu. Özellikle Hepsipay’in, geleneksel bankalardaki müşteri memnuniyeti araştırmalarında 26-34 yaş altı segmentlerde Net Tavsiye Skoru’nun (NPS) dramatik şekilde düşüşünü tespit etmesi, bu genç kitlelerin ihtiyaçlarının karşılanamadığını gösterdi. BNPL gibi yeni nesil finansman çözümleri, tam da bu boşluğu doldurarak, geleneksel bankacılıkla bağ kurmakta zorlanan genç tüketicilere yeni bir güven ve erişim noktası sunuyor. Bu durum, Kaspi gibi NPS odaklı firmaların nasıl başarılı olduğunu da açıkladı. (Kaspi’nin dijital banka girişimi ile ilgili bilgi verildi. Amazon gibi müşteri takıntısı olan tüm firmalara saygı duyuyorum.)

Müşteri Deneyiminde Paradigma Değişimi

İstanbul Fintech Week’te müşteri deneyiminin temelden değiştiği vurgulandı; bankalar artık kendilerini en iyi dijital deneyimleri sunan uygulamalarla kıyaslıyor. Bu yeni paradigmanın merkezinde, müşterinin beklentilerini “öngörme” ve “proaktif” çözümler sunma yer alıyor. Akbank’ın yaklaşık 400 analitik model kullanarak müşterilerinin bir sonraki aksiyonunu tahmin etmesi ve Akbank Asistan ile kredi kartı limiti yetersizliğini anlık bildirimle çözmesi, verinin içgörüye ve aksiyona nasıl dönüştüğünün somut örnekleri olarak sunuldu. Başarı metrikleri de değişiyor; artık işlem hacminden ziyade, müşterinin finansal refahını artırma ve güven tesis etme öncelik taşıyor. Finansal kapsayıcılıkta, dijital onboarding ve mikro ürünlerle (Akbank’ın dijital portföy yönetimi gibi) daha geniş kitlelere erişimin önemi vurgulandı.

Operasyonel Mükemmeliyet ve İnovasyon Odaklı Şube Dönüşümleri

Bankacılıkta operasyonel mükemmeliyet ve inovasyon, şube dönüşümleriyle iç içe bir şekilde ilerliyor. Günlük bankacılık işlemlerinin büyük çoğunluğunun dijital kanallardan yapılmasına rağmen (%96’sı Akbank’ta) , fiziksel şubelerin ve “insan temasının” özellikle karmaşık finansal kararlar veya acil durumlarda hala vazgeçilmez olduğu belirtildi. Bu hibrit modelde, yapay zeka çalışanların operasyonel yükünü alarak (örneğin, İş Bankası’nın Maxi sanal asistanı), onların daha katma değerli, müşteri odaklı etkileşimlere odaklanmasını sağlıyor. Bankalar, Akbank Lab gibi inovasyon merkezleriyle hem kurum içi hem de sektördeki inovasyonu kolaylaştırmaya çalışırken, bu dönüşümün kültürel ve organizasyonel boyutunun da büyük önem taşıdığı vurgulandı.

Yapay Zekâ ve İnsan: Finansın Geleceğinde Beyin mi, Duygu mu Galip Gelecek?

Finansın geleceğinde yapay zeka ve insan arasındaki ilişki, etkinliğin en düşündürücü konularından biriydi. YZ, operasyonel süreçlerin otomasyonundan (repetitif işlerin ortadan kalkması) ve karar optimizasyonundan (YZ ajanlarının 24/7 işlem yapabilmesi) sorumlu bir “araç” olarak başlasa da, YZ ajanlarının daha bağımsız hareket etme potansiyeli gündeme geldi. Özellikle giriş seviyesi işlerin YZ tarafından hızlıca otomatikleştirileceği ve YZ’nin “bilgi sağlayıp anlam veremediği” gibi sınırlılıkları vurgulandı. Öte yandan, YZ’nin “halüsinasyon” gibi güven sorunları yaşatabilmesi ve “insan faktörünün” (güven, empati, sosyal ilişkiler) finansal kararlardaki ve genel refahtaki kritik rolü tartışıldı. Finansın geleceğinde, teknolojinin sağladığı olanaklarla bireyin duygu ve ihtiyaçları arasındaki dengenin kurulmasının hayati önem taşıdığı mesajı verildi.

Türkiye’nin Genel Makroekonomik Durumu ve Eleştiriler

Mahfi Eğilmez, Türkiye’nin finansal teknolojilerdeki üstünlüğüne rağmen, makroekonomik ve yapısal sorunlara dikkat çekti. Eğilmez, ülkede kuralların çokluğuna karşın “uygulama” sorunlarının bulunduğunu ve enflasyon gibi kronik problemlerin çözülemediğini belirtti. Hukuk sistemindeki eksiklerle yerli ve yabancı yatırımcıları ikna etmenin zor olduğunu vurguladı. Tüm bu zorluklara rağmen, Türkiye’nin finans sektörünün ve teknoloji altyapısının “yıldız gibi parladığı” ve korunması gerektiği mesajı verildi.

Şaşırtıcı Paylaşımlar:

• Dijital Bankacılık Penetrasyonu: Türkiye’de bankacılık müşterilerinin %90’ı dijital olarak aktif ve Akbank’ta günlük işlemlerin %96’sı dijital kanallardan gerçekleşiyor. Dijital bankacılık müşteri sayısı 2023’ten 2024’e %8 büyüyerek 120 milyona ulaştı.
• Anlık Ödeme Sistemi (FAST) Kullanımı: Türkiye’nin FAST sistemi, Mayıs 2025 itibarıyla günde yaklaşık 15 milyon işlem gerçekleştiriyor.
• Temassız Ödeme Yaygınlığı: Türkiye’de mağaza içi kartlı alışverişlerin 5’te 4’ü temassız olarak yapılıyor.
• Kredi Kartı Memnuniyetsizliği: Geleneksel bankacılıkta 28-34 yaş altı segmentlerde Net Tavsiye Skoru (NPS) -20’lere, hatta -25’lere kadar düşerek “nefret skoru” seviyelerine yaklaşıyor.
• Gömülü Finansın Küresel Potansiyeli: Küresel ölçekte gömülü finansın (embedded finance) 6 trilyon dolarlık işlem hacmine ulaşacağı tahmin ediliyor.
• BNPL Başarısı (Fibabanka – Hepsiburada): Fibabanka, Hepsiburada gibi platformlarda kart dışı finansmanla (BNPL) brüt satışların %7-8’ini karşılayabildi.
• Dijital Bankacılık Hızı (Getir Finans): Fibabanka’nın Getir Finans ile ortaklığı, 7-8 ay gibi kısa bir sürede 1 milyon üyeye ve 500 bin banka müşterisine ulaşarak, başlangıçta krediyi fonlaması beklenirken bankayı fonlar hale geldi.
• Stablecoin Hacmi: Geçen yıl 20 ila 27 trilyon dolar arasında stablecoin hacminin işlem gördüğü ve bunun Visa veya Mastercard’ın bireysel hacimlerini aştığı belirtildi.
• YZ Yatırım Oranı: ABD’deki risk sermayesi (VC) yatırımlarının %60’ı yapay zekaya yöneliyor.
• YZ Verimliliği: Bir YZ modelinin (Stanford Storm) bir raporun ilk taslağını 4 dakikada oluşturabildiği, bu işin bir ekibin bir haftasını alabileceği örneği verildi.
• Kuantum Bilgisayar Tehdidi: Finansal modellemede potansiyel sunsa da, mevcut kriptografik algoritmaları tehdit ederek finansal istikrar için risk oluşturuyor.
• İş Stresi Kaynaklı Ölümler: 2016 yılında iş kazalarından 5.000 kişi hayatını kaybederken, iş stresinden 250.000’den fazla kişinin öldüğü bilgisi paylaşıldı.
• Türkiye’de 8000 tona yakın yastık altı altın olduğu ve sağlam kaynaktan bilgi alındığı, bu değerin ABD’deki altın miktarına eş değer olduğu paylaşıldı.
• 8 milyon yeni kullanıcının kripto dünyasına giriş yapacağı Binance TR tarafından paylaşıldı.

Etkinlik İçin Genel Yorumum:

İstanbul Fintech Week 2025, şüphesiz ki sektör profesyonelleri için yüksek düzeyde ve gerçekten faydalı bir etkinlikti. Etkinlik, Merkez Bankası’ndan küresel oyunculara (JPMorgan, Ripple , Chainlink, GFTN vb.) Türkiye’deki bankalarımıza (Akbank , İş Bankası , Fibabanka , Odeabank ) kadar geniş bir yelpazede sunulan vizyoner ve stratejik bakış açılarıyla, finansın geleceğine dair değerli bir panorama sundu. Özellikle BDDK’nın ve SPK’nın regülasyonlara yönelik proaktif ve inovasyon destekleyici duruşunu birinci ağızdan duymak, sektörde uyum ve yeni ürün geliştirmeleri adına kritik içgörüler sağladı. Gömülü finansın, sürtünmesiz ödemelerin, BNPL modellerinin ve yapay zekanın sektörü nasıl yeniden şekillendirdiğine dair somut vaka analizleri ve uygulama örnekleri, stratejik konumlanma ve yeni iş fırsatları için doğrudan ilham kaynağı oldu.

Katılamadığım birkaç adet session oldu. Onları aktaramıyorum. Umarım faydalı bir analiz ve özet olmuştur.