“Agile Uygulamak İstiyoruz, Peki Hangi Yöntemle?”
Agile düşünceyi benimsemek tek başına yeterli değildir. Bu düşünceyi iş süreçlerine uygulayacak yapının ne olacağı kritik bir karardır. Scrum, Kanban ve Scrumban en yaygın Agile çerçeveleridir. Ancak her biri farklı ihtiyaçlara ve organizasyonel bağlamlara göre tasarlanmıştır.
Bu yazıda bu üç yapıyı:
- Yapısal farklılıklarıyla,
- Pratik kullanım alanlarıyla,
- Karar destek perspektifiyle
karşılaştıracağız. Sonunda: “Bizim için hangisi uygun?” sorusuna yanıt verebilecek stratejik içgörüye sahip olacaksınız.
1. Scrum Nedir? (Sprint Tabanlı Çeviklik)
Temel Yapı
Scrum, iteratif ve zaman kutulu (“time-boxed”) sprintler etrafında kurgulanmış bir Agile metodolojidir.
- Roller: Product Owner, Scrum Master, Geliştirme Ekibi
- Süreç: Sprint Planning → Daily Standup → Sprint Review → Sprint Retrospective
- Artefaktlar: Product Backlog, Sprint Backlog, Burndown Chart
Ne Zaman Uygun?
- Belirsizlik yüksekse
- Sık geri bildirim gerekiyorsa
- Çapraz fonksiyonlu ekiplerle çalışılıyorsa
- Ürün bazlı geliştirme yapılıyorsa
Avantajları:
✅ Yapı net → öğrenmesi kolay
✅ Rollerin netliği → sorumluluk karışmaz
✅ Sprintler → ölçülebilir ilerleme sağlar
Zorluklar:
⛔ Katı kuralları kültürel direnç yaratabilir
⛔ Proje değil, ürün bazlı çalışmalarda daha doğaldır
⛔ Sprint planlaması ciddi disiplin ister
2. Kanban Nedir? (Akış Tabanlı Görselleştirme)
Temel Yapı
Kanban, görsel bir iş yönetim sistemidir. “Yapılacaklar → Yapılıyor → Yapıldı” gibi sütunlarla işler akış hâlinde izlenir.
- Roller yok (resmi olarak)
- WIP limitleri: Aynı anda kaç iş yapılabileceğini sınırlar
- Akış metrikleri: Cycle time, Lead time, Throughput gibi performans göstergeleri öne çıkar
Ne Zaman Uygun?
- Operasyonel ekiplerde (IT support, çağrı merkezi, üretim hatları)
- Sürekli akış ve taleplerin geldiği ortamlar
- Roller tanımlı değilse, adaptasyon kolaylığı önemliyse
Avantajları:
✅ Çok esnek, geçişi kolay
✅ Roller ve törenler yok → kültürel adaptasyonu kolay
✅ Akış analitiği → darboğazları net gösterir
Zorluklar:
⛔ Belirsiz hedeflerde yön kaybı olabilir
⛔ Denetimsiz ekiplerde düzensizlik yaratabilir
⛔ Uzun vadeli planlama kabiliyeti sınırlı
3. Scrumban Nedir? (Melez Yaklaşım)
Temel Yapı
Scrum’un yapısal netliğini ve planlamasını, Kanban’ın akış verimliliği ve esnekliği ile birleştirir.
- Sprint zorunlu değil, istenirse kullanılır
- WIP limitleri devrededir
- Retrospective gibi törenler isteğe bağlıdır
- Planlama döngüleri isteğe göre ayarlanabilir (Pull-based planning)
Ne Zaman Uygun?
- Scrum ile başlayıp esneklik ihtiyacı doğan ekiplerde
- İş yükü dalgalı, iş türü karmaşık yapılarda
- Kurumsal Agile geçişlerinde “geçiş çözümü” olarak
Avantajları:
✅ Adaptif → kültüre göre özelleştirilebilir
✅ Yapı + esneklik dengesini sağlar
✅ DevOps / IT / UX ekipleri için ideal
Zorluklar:
⛔ Net sınırlar ve kurallar olmaması yönetimi zorlaştırabilir
⛔ Başlangıç seviyesinde ekipler için belirsizlik yaratabilir
⛔ Sürekli ölçüm için iyi analitik gerektirir
4. Kapsamlı Karşılaştırma Tablosu
| Özellik | Scrum | Kanban | Scrumban |
|---|---|---|---|
| Yapı | Zaman kutulu (sprint) | Sürekli akış | Esnek |
| Roller | Tanımlı (PO, SM, Dev) | Yok | Opsiyonel |
| Planlama | Sprint bazlı | Talep bazlı (pull) | Hibrit |
| Değişime Tepki | Sprint sonunda | Anlık | Anlık + ihtiyaca göre |
| Uygunluk | Ürün geliştirme | Operasyonel süreçler | Karma yapı, geçiş ortamı |
| Öğrenme Eğrisi | Orta | Düşük | Orta-Yüksek |
5. Gerçek Hayattan Uygulama Örnekleri
Örnek 1: IT Operasyon Ekibi
Durum: Sürekli gelen talepler, değişen öncelikler
✅ Kanban → Akış şeffaflığı, sınırlı işlem sayısı ile verimlilik
Örnek 2: Yeni Ürün Geliştirme
Durum: MVP oluşturulacak, müşteriyle sık test yapılacak
✅ Scrum → Sprint bazlı teslimat, ölçülebilir ilerleme, net ritim
Örnek 3: UX ve IT’nin birlikte çalıştığı ekip
Durum: Esneklik gerekli ama süreç kontrolü de şart
✅ Scrumban → Hibrit yapı ile sürecin her iki yönüne uyum
6. “Hangi Framework?” Karar Rehberi
Şirketler genelde “hangi framework daha iyi?” sorusunu sorar. Doğru soru:
“Bizim problemimiz ne ve bu yapılar hangisine daha uygun?”
Soru Bazlı Seçim:
- İş talepleri önceden öngörülemiyor mu? → Kanban
- Hedef odaklı, iteratif teslimat mı bekleniyor? → Scrum
- Karmaşık ekipler arası entegrasyon mu var? → Scrumban
Sonuç: Tek Doğru Yok, Stratejik Seçim Var
Scrum, Kanban ve Scrumban birbirinden üstün değil; farklı bağlamlarda optimum fayda üreten sistemlerdir.
Doğru yapı:
- Ekibin olgunluğuna
- Sürecin belirsizliğine
- Organizasyonun kültürel yapısına
göre şekillenmelidir.
Agile, uygulanan değil uyarlanan bir sistemdir.
Sonraki Yazı Ne Olacak?
👉 3. yazıda, Agile yaklaşımların iş birimi ile IT servisleri arasında nasıl entegre edilebileceğini, örnek senaryolarla anlatacağız:
“IT çevik çalışıyor ama iş birimi klasik bakıyor” durumunu nasıl aşarız?