“Herkese Uyan Tek Bir Çevik Model Yok”
Agile dönüşümde kritik hata, tüm projelere veya takımlara tek bir modeli zorlamak.
Scrum, Kanban, Scrumban’ın her biri farklı ihtiyaçları karşılar ve doğru bağlamda kullanıldığında gerçek değer yaratır.
Bu yazıda;
- Scrum, Kanban, Scrumban’ın temel farkları,
- Hangi koşullarda, hangi modele geçilmeli,
- Model seçiminde iş birimi ve IT servislerinin rolü,
- Gerçek hayattan örneklerle model seçiminin etkisi
anlatılacak.
1. Scrum: Net Roller, Sprint ve Ritüellerle Yönetilen Takımlar
Özellikler:
- Time-boxed (1-4 haftalık) sprintler,
- Ürün Sahibi (Product Owner), Scrum Master, Geliştirici takımı net ayrılır,
- Planlama, Günlük Stand-up, Sprint Review, Retrospective gibi zorunlu seremoniler,
- Backlog yönetimi ile önceliklendirme,
- Sprint içinde scope sabit kalır, değişiklik yönetimi sprint sonunda yapılır.
Ne Zaman Kullanılır?
- Ürün geliştirme süreçlerinde,
- Belirgin bir ürün veya proje hedefi varsa,
- Takımın yeni veya orta seviye çevik deneyimi varsa,
- Değişiklikler sprint sonunda yönetilebilir ve stabilize edilebilir ise,
- Ekipler küçük/orta ölçekliyse (5-9 kişi).
Avantajları:
- Net sorumluluklar ve süreç sayesinde disiplin sağlar,
- İlerlemenin ölçümü kolaydır,
- Takım içi iletişim ve öğrenme süreçleri düzenlidir.
Dezavantajları / Riskleri:
- Fazla ritüel ve planlama bürokrasisi,
- Değişken taleplere anlık yanıt zor,
- Sprint sonu teslimat baskısı.
2. Kanban: Akışa Odaklı, Sürekli Teslimat Modeli
Özellikler:
- Sürekli iş akışı, time-box yok,
- WIP (Work In Progress) limitleriyle darboğaz önleme,
- Görsel yönetim panosu (Kanban board),
- Değişiklikler herhangi zamanda yapılabilir,
- Rollerde esneklik, takımların kendi sorumluluklarını yönetmesi.
Ne Zaman Kullanılır?
- Operasyon, destek ve bakım süreçlerinde,
- İş yükü sürekli ve değişken ise,
- Hızlı tepki verilmesi gereken durumlarda,
- Takımların çeviklikte ileri seviyede olduğu durumlarda,
- Klasik projeden çok iş taleplerinin yönetilmesi gerekiyorsa.
Avantajları:
- Esnek, hızlı adaptasyon,
- Sürekli teslimat,
- Takımın kendi sürecini optimize etmesi.
Dezavantajları / Riskleri:
- Disiplin zayıfsa WIP limitleri aşılabilir,
- Proje bazlı ilerleme takibi zor,
- Yetersiz süreç tanımları kaosa neden olabilir.
3. Scrumban: Karma Modelin Gücü
Özellikler:
- Scrum’ın sprint ve roller yapısını, Kanban’ın akış ve WIP sınırlarını birleştirir,
- Sprint planlaması esneklik kazanır,
- Sürekli teslimat ile planlı gelişim bir arada,
- Süreç takibi ve iyileştirmesi Kanban panosu ile kolaylaşır.
Ne Zaman Kullanılır?
- Scrum disiplinini tam oturtamamış,
- Değişken taleplerin yoğun olduğu,
- Hem planlama hem esneklik isteyen,
- Proje ve operasyon arasında köprü kurulması gereken ortamlarda.
Avantajları:
- Scrum ve Kanban avantajlarını bir araya getirir,
- Değişikliklere hızlı yanıt imkanı,
- Takımın olgunluk seviyesine göre ayarlanabilir.
Dezavantajları:
- Karma yapısı nedeniyle bazen karışıklık,
- Roller ve süreçlerde belirsizlik,
- Yetersiz eğitimle uygulanması zor.
4. İş Birimi ve IT Servislerinin Model Seçiminde Rolü
Rol | Beklentiler | Model Tercihine Etkisi |
---|---|---|
İş Birimi (Product Owner) | Net hedef ve öncelik talebi | Scrum: Önceliklendirilmiş backlog ve sprintlerle netleşir |
IT Servisleri (Geliştirici) | Sürekli teslim, hızlı geri dönüş bekler | Kanban: Akışa dayalı hızlı tepki |
Karma Durum | İş birimi hedefi net ama operasyon da yoğun | Scrumban: Esneklik ve disiplin dengesi |
5. Gerçek Hayattan Örnekler
- Finans sektörü yeni ürün geliştirme: Scrum ile sprint odaklı ilerleme, net rol ve sorumluluklarla yürütülür.
- Çağrı merkezi operasyonları: Kanban ile sürekli iş takibi ve WIP limitleri ile darboğaz önlenir.
- Dijital pazarlama ajansı: Scrumban ile müşteri talepleri hızla yönetilir, planlama ve akış dengelenir.
6. Özet
Model | En Uygun Durumlar | En Büyük Avantaj | Kritik Risk |
---|---|---|---|
Scrum | Proje bazlı, belirgin hedef | Disiplin ve netlik | Esneklik azlığı |
Kanban | Operasyonel, sürekli iş akışı | Hızlı adaptasyon | Takip zor olabilir |
Scrumban | Karma, değişken ihtiyaçlar | Esneklik ve planlama dengesi | Roller karmaşık olabilir |
Sonraki Yazıya Hazırlık
👉 Yazı 6’da, Agile dönüşümde iş birimi ve IT servisleri arasındaki uyum nasıl sağlanır, karşılaşılan zorluklar ve çözümleri üzerinde duracağız. Özellikle kültür, iletişim ve süreçlerin entegrasyonunu derinlemesine ele alacağız.