“Agile Yapıyoruz Ama Olmuyor” Sendromu
Birçok kurumda Agile, bir kurtarıcı olarak başlatılır ama kısa sürede yönetici sunumlarında yerini şu cümleye bırakır:
“Agile yapıyoruz ama sanki olmuyor…”
Bunun nedeni çoğu zaman Agile’ın kendisi değil, yanlış anlaşılması, yanlış uygulanması ya da bağlamdan kopuk bir şekilde zorla entegre edilmesidir.
Bu yazıda, “Gerçekten her yerde Agile gerekli mi?” sorusuna yanıt arayacak; sık düşülen kurumsal hataları ve bu hataların neden başarısızlığa yol açtığını ele alacağız.
1. Agile’ın Amaçla Değil, Biçimle Uygulanması
- Yanılgı: “Scrum seremonilerini yaparsak Agile oluruz.”
- Gerçek: Ritüeller, değerleri desteklemek içindir; kendileri amaç değildir.
🔁 Örnek: Daily stand-up her gün yapılıyor ama kimse birbirini dinlemiyor.
🎯 Sorun: Amaç iletişimi artırmakken, biçimsel bir check-liste dönüşüyor.
2. Agile = Hızlı Teslimat Sanılması
- Yanılgı: “Agile yapınca işler hemen bitecek.”
- Gerçek: Agile hızdan önce uyumlanabilirlik ve değer odaklılık sunar.
🔁 Örnek: Ürün daha olgunlaşmadan MVP baskısıyla yayına alınır, sonra revizyonlarla boğulur.
🎯 Sorun: Hız, değerli işin yerine geçtiğinde müşteri değil, sadece iş planı tatmin olur.
3. Her Yere Agile Zorla Uygulanması
- Yanılgı: “Tüm departmanlar agile olmalı.”
- Gerçek: Agile, belirsizlik ve hızlı geri bildirim gereken alanlarda anlamlıdır.
🛑 Agile’ın uygun olmadığı örnekler:
- Hukuk/regülasyon gibi kesin süreçler
- Donanım geliştirme gibi uzun tasarım süreli işler
- Şablona dayalı, yüksek otomasyonlu operasyonlar
🎯 Agile = Her problemi çözemez; uygun bağlam gereklidir.
4. Kültürel Uyum Eksikliği
- Yanılgı: “Çevik olalım, ama kararları yine yöneticiler versin.”
- Gerçek: Agile, kendi kendini yöneten takımlar ve güven temelli bir yapı gerektirir.
🔁 Örnek: Takım plan yapıyor ama yöneticiler sürekli sprint ortasında iş atıyor.
🎯 Sorun: Hiyerarşik müdahaleler Agile’ın adaptasyon yeteneğini boğar.
5. Ara Rollerin Direnişi ve Sahipsizlik
- Yanılgı: “Scrum Master ve Product Owner rolleri tanımladık, yeter.”
- Gerçek: Roller tanımlanmaz, içselleştirilir. Sadece etikette kalırsa işler yürümez.
🔁 Örnek: PO karar alamıyor, SM ise takımda sadece not alıyor.
🎯 Sorun: Rollerin yetki ve sorumluluğu net değilse, roller boşluk yaratır.
6. Başarıyı “Agile Yapıyor Muyuz?” Üzerinden Ölçmek
- Yanılgı: “Kaç takım agile oldu?”, “Kaç kişi eğitim aldı?”
- Gerçek: Değer yaratılıyor mu, daha hızlı öğreniliyor mu, müşteri daha mı memnun?
🎯 Ölçüm hedefi: Davranış ve çıktı, sadece uygulama sayısı değil.
Sonuç: Her Yerde Agile Olmak Zorunda Değilsiniz
Agile bir din değildir. Uygulayıcılarını kutsamaz, yanlış uygulayanı cezalandırmaz.
Yalnızca uygun problemler için doğru yaklaşımı sunar.
Her yerde uygulanmaya çalışıldığında; ya şekilcilik ya da hayal kırıklığı üretir.
Agile dönüşümü değil, bağlamsal çeviklik önemlidir.
Nerede, neden ve nasıl sorularına yanıt verilemeyen bir Agile, ne kadar iyi uygulanırsa uygulansın anlamlı sonuç üretmez.