Neyi Ölçüyorsak Onu Yönetiriz
Agile dünyasında başarıyı anlamanın yolu, doğru metrikleri doğru amaçlarla kullanmaktan geçer. Ancak her ölçüm, fayda sağlamaz; bazı metrikler ekip davranışlarını bozabilir ya da yanıltıcı olabilir.
Bu yazıda, “Delivery hızlandı mı?”, “Kalite arttı mı?” gibi sorulara yanıt verecek sağlam bir metrik setine odaklanıyoruz.
1. Ölçmenin Temel Amaçları
- Süreç iyileştirme fırsatlarını görmek
- Kapasite ve planlama doğruluğunu artırmak
- Engelleri hızlıca tespit etmek
- Kaliteyi izlemek ve güven oluşturmak
- Tahmin edilebilirliği artırmak
2. Ölçülmesi Gerekli Temel Agile Metrikler
| Metrik | Tanım | Neyi Gösterir | Yorumlama İpucu |
|---|---|---|---|
| Velocity | Takımın sprintte tamamladığı iş puanı (story point) | Takımın kapasitesi ve sürdürülebilirliği | Kıyaslamada değil, takım içi trend analizinde kullanılmalı |
| WIP (Work in Progress) | Aynı anda üzerinde çalışılan iş sayısı | İş yığılma riskini ve odak dağınıklığını | Düşük WIP, daha hızlı akış ve daha az hata getirir |
| Cycle Time | Bir işin başlanmasından tamamlanmasına kadar geçen süre | Teslimat süresindeki çeviklik ve süreklilik | Kısalıyorsa sistem akıyor demektir |
| Lead Time | İşin talep edilmesinden teslimine kadar geçen süre | Müşteriye olan cevap süresi | Talep-teslim uyumu için kritik |
3. Ölçülmemesi veya Yanlış Kullanılmaması Gereken Metrikler
- Bireysel Velocity / Kişisel puanlar: Takım çalışmasına zarar verir
- Sprint içi hata sayısı: Yaratıcılığı ve risk almayı engelleyebilir
- Aşırı detaylı loglama: Takımı mikroyönetim hissine sokar
- Sadece sayılarla değerlendirme: Davranışsal boyutlar göz ardı edilir
4. Ölçümün Takıma Katkısı Nasıl Artırılır?
- Şeffaflık: Tüm takım metrikleri görebilmeli
- Bağlamlı analiz: “Neden böyle oldu?” sorusu sorulmalı
- Trend odaklı bakış: Tek sprint değil, zaman içinde değişim izlenmeli
- Retrospective entegrasyonu: Metrikler, iyileştirme kararlarını beslemeli
- Otomasyon: Mümkünse Jira, Azure DevOps, Git vb. kaynaklardan otomatik çekim yapılmalı
5. Gerçek Hayattan Uyumlu Örnek
Diyelim ki bir iş birimi, sürekli “daha hızlı teslim” talebinde bulunuyor.
Ancak cycle time sabit, WIP yüksek, velocity değişken.
Bu durumda metrikler, darboğazın çok iş alınmasından kaynaklandığını gösterir.
Çözüm olarak WIP limiti getirilir, teslimatlar hızlanır.
Yorum: “Daha hızlı” olmak, daha fazla iş almakla değil, daha az işi daha odaklı bitirmekle mümkündür.
Sonuç: Ölçmek İçin Ölçmeyin
Agile’da ölçüm, performans değil öğrenme içindir. Doğru metrikler, ekipleri güçlendirir; yanlış metriklerse onları savunmacı hale getirir.
Velocity, WIP, Cycle Time ve Lead Time gibi temel metrikler, doğru yorumlandığında hem iş birimlerine hem teknik ekiplere güçlü içgörüler sunar.